Commotie rond condoombedrog in Nederland. Wat is ‘stealthing’ en is het strafbaar in België?

Wat is stealthing

Wie de voorbije weken de Nederlandse kranten opensloeg, zal ongetwijfeld het woord “stealthing” hebben zien voorbijkomen. Dit begrip werd vaak gebruikt, omdat er twee verdachten zich voor de Rechtbank te Dordrecht moesten verantwoorden voor feiten van stealthing, maar wat is dat eigenlijk?

Stealthing is de handeling waarbij een man heimelijk of zonder toestemming van de partner zijn condoom afdoet en de geslachtsgemeenschap hierna verderzet. Het slachtoffer stemt dus in met de geslachtsgemeenschap op zich, maar alleen onder voorwaarde van het gebruik van een condoom. Wanneer die voorwaarde wordt verbroken door het condoom te verwijderen, is er sprake van gedwongen onveilige seks.

In ons buurland is het de eerste keer ooit dat iemand moet verschijnen voor dergelijke feiten. Het Nederlands Openbaar Ministerie kwalificeerde de feiten als verkrachting, maar gezien hun nogal strikte interpretatie van dit misdrijf viel het nog te zien of stealthing hier nu wel of niet onder valt.

Wetten op stealthing

In België kreeg het begrip stealthing wel al een plaats in onze Strafwet. Zo werd in het nieuw artikel 417/5 van het Strafwetboek duidelijk ingeschreven dat de toestemming op elk moment voor of tijdens de seksuele handeling kan worden ingetrokken. Met andere woorden valt de situatie waarin de dader het voorbehoedsmiddel zonder toestemming van de partner tijdens de seksuele handeling verwijdert en de geslachtsgemeenschap voortzet, onder artikel 417/5 Sw. en dus binnen de werkingssfeer van het misdrijf verkrachting.

Gisteren gaf de Nederlandse rechtbank een antwoord op de vraag of stealthing als verkrachting gekwalificeerd kan worden. Momenteel is er in Nederland een dwang nodig die betrekking heeft op het seksueel binnendringen van het slachtoffer om onder de term “verkrachting” te vallen, en daar is volgens hen geen sprake van bij stealthing. De verdachte werd dus niet veroordeeld voor verkrachting, alleen voor dwang.

Over het seksueel binnendringen zelf was er namelijk overeenstemming tussen de verdachte en het slachtoffer. Het onverwachts handelen slaat alleen op het seksueel binnendringen zonder condoom.

De advocaat van de verdachte had alleszins een duidelijk standpunt. “Op het moment dat er seks plaatsvindt en niet tegen andermans wil, dan is er geen sprake van dwang”.

Andere Nederlandse advocaten sluiten zich niet aan bij de huidige juridische toestand met betrekking tot stealthing en concluderen eveneens dat seks zonder de partner te informeren over het verwijderen van het condoom een vorm van seksueel geweld kan zijn.

Is stealthing verkrachting?

Hieruit blijkt het contrast tussen het Belgische en Nederlandse seksuele strafrecht en de visie op vrijwillige seksuele betrekkingen. In België is er sinds de hervorming van het seksueel strafrecht sprake van verkrachting of aantasting van de seksuele integriteit (het vroegere aanranding van de eerbaarheid) van zodra er geen vrije toestemming is. In Nederland ligt deze drempel nog hoger en zal er pas sprake zijn van verkrachting wanneer er een vorm van dwang bij kwam kijken.

Gezien de huidige juridische opvatting van verkrachting in het Nederlands Strafwetboek stond de rechtbank met zijn rug tegen de muur. De rechter mag het begrip immers niet breder interpreteren dan hoe het in de wet is vastgelegd.

Wij moedigen alvast aan dat Nederland, net zoals België gedaan heeft, een progressieve houding aanneemt bij het beoordelen van deze feiten in de toekomst. Er dringt zich dan ook een wetswijziging op in Nederland willen ze stealthing toch kunnen beschouwen als verkrachting. Inspiratie hiervoor kunnen ze vinden in ons Belgisch Strafwetboek.