30 sep De strafbaarheid van een relatie tussen meer- en minderjarigen in het Belgisch recht

Het leeftijdsverschil tussen man en vrouw kan in de huidige samenleving vaak groot zijn. In principe zal dit ook niet voor grote controverses zorgen.

Echter, wanneer één van de partijen minderjarig is, stoot de relatie vaak op aversie en tegenspraak. Dit niet alleen door de ouders van de minderjarige, maar ook door de ganse buitenwereld.

De vraag stelt zich: is het als meerderjarige strafbaar om een relatie te onderhouden met een minderjarige?

 Seksuele penetratie

Wat minderjarigen betreft, kunnen zij vanaf de leeftijd van 14 jaar instemmen met seksuele penetratie.

Beneden deze leeftijd geldt een onweerlegbaar vermoeden dat de minderjarige niet kon instemmen met deze seksuele daad.

Wanneer u aldus als meerderjarige een relatie onderhoudt met een persoon beneden de 14 jaar en hiermee seksuele betrekkingen heeft, zal dit steeds strafbaar zijn.

Dit onder voorbehoud dat uw partner zijn/haar leeftijd heeft achtergehouden en u onoverkomelijk gedwaald heeft hieromtrent.

 Aanranding van de eerbaarheid

Ditzelfde onweerlegbaar vermoeden wordt bij aanranding van de eerbaarheid op 16 jaar vastgesteld.

Het feit dat de minderjarige zelf het initiatief nam tot affectieve handelingen of hiertoe instemde, blijft irrelevant.

Het verschil tussen beide leeftijdsgrenzen leidt tot de onlogische situatie waarbij een 14-jarige kan instemmen tot seksuele penetratie, maar hierbij steeds wordt geacht het slachtoffer te zijn van aanranding van de eerbaarheid.

Wanneer u als meerderjarige aldus een relatie onderhoudt met een persoon jonger dan 16 jaar oud, zal u zich steeds schuldig maken aan aanranding van de eerbaarheid indien u affectieve daden stelt.

Opnieuw geldt hier het voorbehoud dat wanneer u niet op de hoogte was van de reële leeftijd van uw partner u zich eventueel kan beroepen op de onoverwinnelijke dwaling.

Aanzetting tot ontucht en aanslag tegen de zeden van een minderjarige

Tot slot dient nagegaan te worden of de relatie met een minderjarige strafbaar is onder de kwalificatie aanzetting tot ontucht en aanslag tegen de zeden van een minderjarige tussen 16 en 18 jaar oud.

Zoals hiervoor besproken beschikt de minderjarige reeds over het volledig eigen seksueel beschikkingsrecht, daar de volle leeftijd van 16 jaar bereikt is.

Zelfbeschikkingsrecht

Dit zelfbeschikkingsrecht wordt omvat door het recht op eerbiediging van het privéleven, zoals gewaarborgd bij artikel 8 EVRM. Dit recht heeft een zeer ruime draagwijdte en raakt aan de persoonlijke autonomie.

Dit recht impliceert het recht om relaties met andere menselijke wezens en met de buitenwereld aan te knopen en te onderhouden, ook op gebied van seksuele betrekkingen, dat een van de meest intieme elementen van de privésfeer is en als zodanig wordt beschermd door de voormelde bepaling.

De minderjarige kan aldus toestemmen in deze relatie en aangeven wat al dan niet in de relatie kan.

Wat betreft deze kwalificatie zal dienen nagegaan te worden wat de samenleving als “ontuchtig” ervaart.

Hof van cassatie

Volgens het Hof van Cassatie omvat het begrip “ontucht” van de minderjarige daden van grove zinnelijkheid en onzedelijkheid in de brede zin die door de maatschappij als buitensporig worden beschouwd, onder meer rekening houdend met de leeftijd van de betrokkene, en heeft het “bederf” geen betrekking op een daad, maar op de negatieve impact die die daad op de seksualiteitsbeleving van die minderjarige heeft of kan hebben.

Thans wordt reeds het volgende aangenomen :

“De rechtspraak is niet altijd eensluidend bij de interpretatie van dit begrip, al wordt thans een duurzame relatie of het samenwonen van minderjarigen van ouder dan zestien jaar met een leeftijdgenoot of een meerderjarige niet meer als ontuchtig gekwalificeerd.”

Indien u als meerderjarige een duurzame relatie onderhoudt met een minderjarige, zullen de elementen die de relatie aangeven aldus dienen aangetoond te worden.

Een verdere inmenging van het Openbaar Ministerie nadat een duurzame relatie werd aangetoond, houdt een verregaande schending van het recht op privéleven in.

Wenst u hierover meer informatie of wil u worden bijgestaan door een gespecialiseerde advocaat? Neem dan gerust contact met ons op via info@bannister.be of via 03.369.28.00.

30 september 2020